Maten en gewichten

Voor de recepten op deze website is uitgegaan van de internationale maatvoering omdat onze maatlepels de volgende inhoudsmaten hebben:

  • 1 eetlepel = 1 el = 15 ml
  • 1 theelepel = 1 tl = 5 ml

Standaard lepelmaten – nationaal en internationaal

Op deze site worden de volgende standaard lepelmaten gebruikt.

standaard lepelmaatafkortinginhoudextra info
1 eetlepel1 el15 mlin Australië: 1 el = 20 ml
1 dessertlepel1 des l10 mlniet vaak gebruikt
1 theelepel1 tl5 ml1 el = 3 tl
1/2 theelepel0,5 tl2,5 ml
1/4 theelepel0,25 tl1,25 ml
1/8 theelepel0,125 tl0,625 ml

Oude Nederlandse standaard lepelmaten

In oude Nederlandstalige kookboeken wordt vaak uitgegaan van een kleinere thee-lepel-maat: geen 5 ml zoals nu gebruikelijk is maar 3 ml.

oude NL standaard lepelmaatafkortinginhoudextra info
1 eetlepel1 el15 ml1 el = 5 tl
1 theelepel1 tl3 ml
1/2 theelepel0,5 tl1,5 ml
1/4 theelepel0,25 tl0,75 ml
1/8 theelepel0,125 tl0,375 ml

 Inhoudsmaten

naamin literin deciliterin centiliterin milliliterextra info
1 liter1 l10 dl100 cl1000 ml
1 deciliter0,1 l1 dl10 cl100 ml
1 centiliter0,01 l0,1 dl1 cl10 mlniet vaak gebruikt
1 milliliter0,001 l0,01 dl0,1 cl1 ml
1/8 liter0,125 l1,25 dl12,5 cl125 ml
1/4 liter0,25 l2,5 dl25 cl250 ml
1/2 liter0,50 l5 dl50 cl500 ml
3/4 liter0,75 l7,5 dl75 cl750 ml

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

13 reacties op “Maten en gewichten”

    1. Dat was even zoeken, want de term ‘bot’ kende ik ook niet. Maar na wat uitzoekwerk denk ik te kunnen zeggen dat een ‘bot’ een ‘bosje’ is.

      Allereerst vond ik in het Vlaams Woordenboek dat ‘een bot’ ook ‘een baal, een samengeperste hoeveelheid’ is en uit het Frans komt van het woord ‘une botte’. In de reacties op die pagina staat dat in Antwerpen ‘een bot’ ook staat voor ‘een bosje’.
      Mijn volgende actie was in de van Dale te kijken naar de vertalingen van ‘une botte’ naar het Nederlands. Dan vind je 1. laars en 2. bos, bundel, schoof.

      Daarnaast heb ik ook ChatGPT en Copilot, 2 AI-assistenten, geraadpleegd en die komen ook beide met het woord ‘bosje’ als vertaling voor het woord ‘bot’.

      Op basis van deze bevindingen denk ik dat een ‘bot’ staat voor een ‘bos of bosje’.

    1. Een eetlepel is een inhoudsmaat en is eigenlijk niet 1 op 1 te vergelijken met een gewichtsmaat zoals bijvoorbeeld een gram-aanduiding.

      Dat heeft te maken met het soortelijk gewicht van de stof die je wil meten. Denk maar aan het verschil in gewicht van een met water gevulde bak van 1x1x1 meter ten opzichte van dezelfde bak gevuld met staal. De met water gevulde bak zal dan 998 kg zijn en de bak met ijzer 7.860 kg!

      In de praktijk gaan we ervan uit dat water op ongeveer 20 °C en bij een gemiddelde luchtdruk op zeeniveau een soortelijk gewicht heeft van 1. Dat betekent dat: 1 liter water (1/1.000 van de bak van 1x1x1 meter) ongeveer 1 kg (998kg/1.000) is.

      In Nederland (op zeeniveau!) kun je dan zeggen dat voor water van ongeveer 20 °C geldt:
      1 liter water = 1.000 ml water = 1.000 gram water
      en daardoor: 1 eetlepel water = 15 ml water = 15 gram water.

      Voor alle andere materialen / ingrediënten kan het anders zijn.

    1. Hallo Heidi,
      Het antwoord staat letterlijk in de tabel met inhoudsmaten. Maar hier volgt de wijze van berekenen.

      Zoals in de tabel staat: 1 liter = 10 dl
      Neem je daar 1/8 van dan krijg je:
      1/8 liter = 10/8 dl = 1 2/8 dl = 1,25 dl

      En voor de volledigheid 1,25 dl = 125 ml

    1. Omdat de vraag is: hoeveel is 0.08 liter en niet 0,08 liter ga ik er van uit dat het een maat is uit een Engelstalig recept. In die recepten worden geen komma’s maar punten gebruikt als scheidingsteken.

      Amerikaanse kookeenheid cup
      In Amerikaanse recepten zie je vaak ingrediënten in cups vermeld. De Amerikaanse cup heeft een inhoud van 236,588 ml, afgerond 240 ml. De genoemde 0.08 liter is gelijk aan 80 ml en dat is dan 1/3 cup.
      Net als wij setjes met maatlepels voor de eet- en theelepel hebben zijn er voor de cup setjes met maatlepels ontwikkeld. Vaak hebben deze de volgende maten: 1 cup (240 ml), 1/2 cup (120 ml), 1/3 cup (80 ml) en 1/4 cup (60 ml). Deze cup-maatlepels kun je in de Nederlandse kookwinkels, warenhuizen en sommige supermarkten kopen.

      Omrekenen met behulp van de tabel
      0,08 liter = 8 x 0,01 liter. In de tabel zie je dat
      0,01 l = 0,1 dl = 1 cl = 10 ml. Acht keer die hoeveelheid geeft
      0,08 l = 0,8 dl = 8 cl = 80 ml

      En 80 ml is gelijk aan 5 eetlepels (5 x 15 ml) + 1 theelepel (5 ml).

    1. Op zich heeft de aanduiding gram weinig te maken met een percentage. Er moet nog een extra factor bij zijn waar je het percentage aan kunt relateren.

      Dat kan bijvoorbeeld de bakkersformule zijn. De ingrediënten van brood worden aangegeven in percentages van het totale meelgewicht, dit is het totaalgewicht aan meel en bloem samen. Dit gewicht wordt dan als 100% gesteld. De hoeveelheid water, zout en andere ingrediënten kunnen dan ook in percentages uitgedrukt worden ten opzichte van het totale meelgewicht. Bijvoorbeeld als: water 60%, en zout 1,5%.

      Rekenvoorbeeld bakkersformule met water 60% en zout 1,5%. Stel dat het meelgewicht 500 gram is (en dus 100%). Dan voeg je aan water toe: (500gr x 60%) = (500gr x [60/100]) = (500gr x 0,6) = 300 gram water. Aan zout voeg je dan toe: (500gr x 1,5%) = 7,5 gram zout.

      Voordeel van het uitdrukken in percentages is dat je heel gemakkelijk de hoeveelheden kunt wijzigen maar de verhouding van de ingrediënten en dus het recept intact blijft. Je kunt bijvoorbeeld een broodrecept gemakkelijk aanpassen van een brood van 800 gram meel naar een kleiner brood van 600 gram meel.

  1. Superfijne website.
    Lekkere en veelzijdige recepten.
    Erg fijn dat je aan kan geven hoeveel je van een gerecht klaar wil maken, website rekent de juiste hoeveelheden meteen door.

Scroll naar boven