Het is midden oktober en ik heb de mincemeat, de vulling voor de traditionele Engelse kerst mince pies, gemaakt. Mijn mincemeat is vegetarisch met veel gedroogde en gesuikerde vruchten, appels, specerijen en brandy.
Het lijkt vreemd om de mincemeat al in oktober te maken en pas met de kerst in de eenpersoons taartjes te gebruiken. Maar de mincemeat moet zeker 2 weken zijn smaak kunnen ontwikkelen. Dat is goed vergelijkbaar met de Engelse kerstcake die je ook enige tijd voor de kerstperiode maakt.
Niet alleen als vulling van de mince pies maar ook in andere gerechten en toepassingen is het erg lekker. Ook ruim voor en na eind december. Ik ga mincemeat in uitgeboorde appels uit de oven doen en mincemeatmuffins maken. Het past ook bij een borrelplankje of bij een bolletje ijs of (custerd)vla.
Mincemeat of minced meat?
Bij de naam “mincemeat” zou misschien denken aan “minced meat”, ofwel “gehakt” in het Nederlands. Dat is niet zo’n gekke gedachte. In “The Book of Houshold Management” geschreven door Mrs Isabella Beeton (eerste druk was in 1861 in London) vond ik een mincemeatrecept met zowel rundergehakt als ook fijngesneden “beef suet”. Inmiddels is de rundergehakt uit de meeste recepten verdwenen.
Beef suet – niervet – en de alternatieven
Beef suet wordt nog wel in veel recepten genoemd. Het is niervet, het vet dat om de nieren of lendenen van een rund zit. Maar hoe kom je aan niervet en wat zijn alternatieven?
- Niervet van rund. Vraag je slager om niervet van rund. Ondanks navragen bij 2 slagers in de buurt kon ik er niet gemakkelijk aan komen. Heb het dus nog nooit gebruikt. Niervet moet je raspen voor gebruik zodat je kleine stukjes hebt en het goed kan mengen met de andere ingrediënten. Op de site van BBC Food – suet recipes staat extra informatie over suet;
- Alternatief 1 shredded beef suet” of “vegetable shredded suet” van Atora. Dat kun je vaak in doosjes kopen bij Engelse- of delicatessenwinkels. De eerste is de rundvleesvariant, de tweede is de vegetarisch variant gemaakt van olie en tarwebloem. Deze suet-varianten zijn in Groot Brittannië veelgebruikte vervangers van de verse suet;
- Alternatief 2 ongezouten gesmolten boter. Mary Berry heeft een recept waarin ze ongezouten gesmolten boter gebruikt en ook op de Mincemeatpagina van BBCGoodFood wordt deze tip gegeven. Op deze laatste pagina staan overigens nog meer zeer bruikbare tips;
- Alternatief 3 Ossewit. In sommige Nederlandstalige artikelen wordt als alternatief Ossewit genoemd. Dat is vast frituurvet gemaakt van 100% rundvet. Je kunt het bij supermarkten kopen in een doosje met 4 blokken van elk 250 gram. Ik weet niet of je niervet hier 1 op 1 door kunt vervangen. Heb het zelf nooit gebruikt. Ga er wel van uit dat je het moet raspen voor gebruik.
Mijn keuze: vegetable shredded suet in de mincemeat
Ik heb inmiddels verschillende keren mincemeat gemaakt met vegetable shredded suet van Atora. Ik koos de vegetarische variant omdat deze voor zowel vlees- als niet-vleeseters geschikt is. De doosjes (van 200 of 240 gram) nam ik mee uit Groot Brittannië of kocht ik bij Hartley’s The English Shop in Arnhem of Kellys Expat Shopping in Den Haag. In het onderstaande recept ben ik dan ook uitgegaan van vegetarian shredded suet.
Bewaren
Dit recept leverde ruim 2,3 kg mincemeat op die ik in gesteriliseerde jampotten heb gedaan. Door de conserverende werking van de suiker en de gebruikte sterke drank is de mincemeat zeker 6 maanden maar zo mogelijk langer houdbaar. En na aanbreken van de potten gaan ze in de koelkast.
Je kunt het recept ook gemakkelijk aanpassen door de helft of een derde te maken. Pas daarvoor bij “kies zelf” in het recept het aantal potten aan.
Mincemeat
Lees ook de Tips van de kok, aangeduid met **
Benodigdheden
- oven
- grote ovenschaal
- jampotten
- aluminiumfolie
Ingrediënten
- 450 gr (moes)appels - geschild, zonder klokhuis in kleine blokjes / geraspt, **
- 200 gr vegetarian suet (= vegetarisch niervet) - geraspt, **
- 450 gr rozijnen
- 250 gr krenten
- 150 gr sultana's - of alternatief fruit **
- 200 gr gekonfijte citrusschil - in kleine stukjes
- 300 gr bruine basterdsuiker
- 2 sinaasappels - geraspte schil en sap
- 2 citroenen - geraspte schil en sap
- 75 gr amandelschaafsel - of amandelstaafjes
- 4 tl mixed spice of koekkruiden - **
- 0,5 tot 1 tl kaneelpoeder
- 0,25 tl nootmuskaatpoeder
- 6 el Brandy - eventueel sap **
Instructies
Voorbereiden
- Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snijd de appels in kleine blokjes en/of rasp de appels.450 gr (moes)appels
- Was de citroenen en sinaasappels goed. Rasp daarna de schil van de citrusvruchten. Probeer alleen de gekleurde schil mee te nemen, niet de bittere witte laag eronder. Pers de citrusvruchten daarna uit. Zowel de geraspte schil als het sap gebruik je.2 sinaasappels, 2 citroenen
- Als je geen suet/niervet van Atora gebruikt: rasp het niervet in kleine stukjes OF verwarm de boter voorzichtig totdat deze vloeibaar is.200 gr vegetarian suet (= vegetarisch niervet)
- Snijd de gekonfijte citrusschil in kleine stukjes.200 gr gekonfijte citrusschil
- Voeg alle ingrediënten behalve de drank (of sap) in een grote schaal of pan en roer alles goed door. Zet de schaal afgedekt weg op een koele plaats, bijvoorbeeld de koelkast. Laat de schaal daar zeker 12 uur staan. Roer eventueel tussentijds een keer goed door.450 gr (moes)appels, 200 gr vegetarian suet (= vegetarisch niervet), 450 gr rozijnen, 250 gr krenten, 150 gr sultana's, 200 gr gekonfijte citrusschil, 300 gr bruine basterdsuiker, 2 sinaasappels, 75 gr amandelschaafsel, 4 tl mixed spice of koekkruiden, 0,5 tot 1 tl kaneelpoeder, 0,25 tl nootmuskaatpoeder, 2 citroenen
Bereiden
- Verwarm de oven voor op 120 ºC (heteluchtoven: 110 ºC).
- De het mengsel (nog steeds zonder de drank of sap) in een ovenvaste schaal en dek de schaal af met aluminiumfolie. Prik daar eventueel enkele gaten in.
- Zet de afgedekte schaal in de voorverwarmde oven gedurende 3 uur.
- Steriliseer de (jam)potten en deksels waarin je de mincemeat later wilt doen door ze in de vaatwasser te wassen op hoge temperatuur of ze te wassen in kokend water met soda.
- Haal de schaal na 3 uur uit de oven en laat de inhoud goed afkoelen
- Als de mincemeat afgekoeld is voeg je de drank (of sap) toe. Roer alles goed door elkaar.6 el Brandy
- Vul de potten met het koude mengsel en draai ze na het vullen goed dicht. Houd ze dan enkele minuten op z'n kop en zet ze daarna weer "rechtop".
- Bewaar de potten mincemeat op een koele plaats. Laat de mincemeat voor het beste resultaat minstens 14 dagen staan zodat de smaak zich kan ontwikkelen. Na openen van de pot moet deze in de koelkast bewaard worden.
Gebruik
- Mincemeat is de traditionele vulling van de Engelse mince pies met kerstmis.
- Je kunt het echter het hele jaar verwerken: in taarten, als muffinvulling, bij een borrelplankje met kaas en/of paté, door ijs scheppen of bij ijs serveren, als vulling van appels uit de oven, bij de pannekoeken.
Tips van de kok
- Bron. Gebaseerd op verschillende recepten waaronder Delia Smith’s Home-made Christmas mincemeat en recepten van Nigella Lawson en Mary Berry.
- Bereidingstijd. Mijn versie heeft een vrij lange bereidingstijd als ik het vergelijk met andere varianten die ik ook gezien heb. Verschil zit met name in de minstens 12 uur marineren en de 3 uur oventijd. Vaak wordt het marineren overgeslagen en/of wordt het mengsel niet of maar heel kort verwarmd voordat het in de jampotten gaat. In vrijwel alle gevallen wordt gemeld dat je de mincemeat minstens 1 week moet laten staan voor dat je het gaat gebruiken. Hierdoor kan het vocht opgenomen worden door de vruchten en kan de smaak zich verder ontwikkelen.
- Appels. In de Engelstalige recepten wordt gesproken over cooking apples of heel specifiek over de Bramley apple. Die appelsoort is in Nederland niet goed verkrijgbaar. Ik gebruik daarom gelijke hoeveelheden Granny Smith en Elstar. In mijn geval, om tot 450 gr appel te komen: 2 appels van ieder soort, zonder schil en zonder klokhuis.
- Niervet / suet. Vegetarisch geraspt niervet (= vegetarian shredded suet) is een product van de Engelse fabrikant Atora. Het is te vervangen door:
- vers geraspt niervet / suet. Verkrijgbaar bij sommige slagers. Door mij niet uitgeprobeerd;
- geraspte houdbare shredded suet van Atora, van rundvlees, wordt verkocht in een doosje van 200 a 240 gram;
- gesmolten boter, zie mincemeatrecept van Mary Berry;
- en mogelijk ook door geraspt Ossewit. Ook daar heb ik geen ervaring mee.
- Gedroogde vruchten. Je kunt gemakkelijk andere gedroogde vruchten toevoegen in plaats van de genoemde rozijnen, krenten en sultana’s. Alternatieven zijn o.a. gedroogde cranberries, stukjes dadel (zonder pit!) en gedroogde abrikozen.
- Alcoholvrije mincemeat. Brandy kun je vervangen door bijvoorbeeld appelsap of druivensap. Doe dan eerst de helft van de genoemde hoeveelheid vocht bij het mengsel en kijk hoe het mengt. Gebruik van (vers) vruchtensap kan de houdbaarheid van de mincemeat wel beperken omdat de alcohol conserverend werkt.
- Kruiden. Mixed spice is te vervangen door de in Nederland meer gangbare koekkruiden en in de VS eventueel door pumpkin spice.
- Alcoholhoudende alternatieven voor Brandy. Geen brandy maar wel alcohol toevoegen? Dat kan met onder andere cognac, rum en port.
- Schone potten. Zorg dat je de potten steriliseert voor gebruik.
- Invriezen. Je kunt mincemeat ook invriezen. Ik heb dat zelf nog nooit gedaan.
- Bewaren na openen. Veiligheidshalve kun je de potten direct na het vullen in de koelkast bewaren. Doe dat in ieder geval als je een pot opengemaakt hebt.