De Indische gerechten op deze website zijn erg populair en mijn pindasaus mag dan ook niet ontbreken. Dit basisrecept voor pindasaus, sommigen noemen het satésaus, kun je gemakkelijk aanpassen naar je eigen smaak.
Wij eten de saus bij bijvoorbeeld nasi en saté. Maar ook bij ajam ketjap, een rijsttafel, bij het barbecueën of met stokbrood is de saus erg lekker. En mocht je wat over hebben dan kun je de afgekoelde saus ook als lekker gekruide pindakaas eten.
Pindasaus of satésaus
De termen worden veel door elkaar gebruikt. Het onderscheid is heel eenvoudig:
- Pindasaus is een saus met pinda’s als basis;
- Satésaus is een saus die bij saté gegeten wordt. Dat kan een pindasaus zijn maar bijvoorbeeld ook een ketjapsaus of een saus op basis van tomaten.
Je zou dus kunnen zeggen dat een satésaus een verzamelnaam is voor sauzen bij saté en dat satésaus een pindasaus kan zijn. Dat is door 24Kitchen ook beschreven in het artikel Wat is het verschil tussen satésaus en pindasaus? .
Van het oorspronkelijk recept naar deze versie
Ooit ben ik eind 80-er jaren van de vorige eeuw gestart met zelf pindasaus maken. Dat deed ik op basis van het recept in het ringbandje “Met Conimex thuis in de Oosterse keuken”. In de loop van de tijd heb ik dat recept aangepast en is de nu volgende saus geboren.
In mijn recept gebruik ik geen vers gesnipperd uitje dat aangebakken wordt en voeg ik meer pindakaas en ketjap toe. Het kan toeval zijn, maar ik heb de indruk dat mijn saus met ui sneller gaat schiften en dat vind ik er minder prettig uit zien. Ook gebruik ik kokoscrème in plaats van santenmix en 100% pindakaas in plaats van pindakaas met allerlei toevoegingen. Wat mij betreft is de smaak er alleen maar beter op geworden. Voor de volledigheid heb ik de ingrediënten en bereidingswijze voor het originele recept toegevoegd onder de Tips van de kok.
Indisch koken – basis voorraad
Zelf samenstellen van combinaties van kruiden en andere ingrediënten wil niet zeggen dat je een kast vol potjes en flesjes moet hebben. Een goede basis voor Indische gerechten zijn de volgende kruiden die je bij de supermarkt en de toko kunt kopen:
- djahé (= gemalen gember),
- djinten (= gemalen komijn),
- ketoembar (= gemalen korianderzaad),
- koenjit (= gemalen kurkuma of geelwortel),
- laos (= gemalen galangawortel),
- knoflookpoeder,
- kerrie djawa (= Javaanse kerrie),
- serehpoeder en
- uienpoeder.
Daarnaast producten als:
- sambal oelek,
- ketjap manis (is de zoete ketjap),
- goela djawa (Javaanse palmsuiker, neem evt. bruine basterdsuiker),
- santen (kokoscrème, evt. geraspte kokos die in warm water geweekt wordt) en
- zonnebloem- of arachideolie. Zeker geen olijfolie!
Pindasaus
Lees ook de Tips van de kok, aangeduid met **
Benodigdheden
- steelpan of pan met dikke bodem
Ingrediënten
- 4 el 100% pindakaas met stukjes - **
- 1 tl sambal oelek
- 0,5 tl knoflookpoeder
- 2 el ketjap manis
- 1 el santen van een blok - in stukjes gehakt
- 0,25 tl goela djawa (= palmsuiker = Javaanse suiker) - of bruine basterdsuiker
- 0,5 tl citroen- of limoensap
- 0,5 tl gemalen koriander (= ketoembar)
- 0,25 tl gemalen laos
- zout
- water
Instructies
Voorbereiden
- Snijd de benodigde hoeveelheid santen van het blok kokoscrème en snijd dit fijn zodat het snel kan oplossen in de saus.1 el santen van een blok
- Kook minstens 2 deciliter water.water
Bereiden
- Doe alle ingrediënten behalve het water bij elkaar in een (steel)pan met dikke bodem. Verwarm dit kort op laag vuur onder voortdurend roeren.4 el 100% pindakaas met stukjes, 1 tl sambal oelek, 0,5 tl knoflookpoeder, 2 el ketjap manis, 0,25 tl goela djawa (= palmsuiker = Javaanse suiker), 0,5 tl citroen- of limoensap, 0,5 tl gemalen koriander (= ketoembar), 0,25 tl gemalen laos, zout, 1 el santen van een blok
- Voeg al roerende kokend water in kleine hoeveelheden toe zodat een dikke gebonden saus ontstaat. Verhit de saus goed maar niet te lang. Bij te lang te hoog verhitten zal de saus schiften, de olie zal dan boven komen drijven. Dit doet niets met de smaak maar het ziet er minder mooi uit.water
- Proef de saus en breng hem als nodig verder op smaak met wat zout.
Serveren
- Serveer de pindasaus warm bij Indische gerechten, bij de barbecue, bij stokbrood of bij patat.
Tips van de kok
- Bron. Dit recept is gebaseerd op het recept voor pindasaus in “Met Conimex thuis in de Oosterse keuken” (ringbandje, uitgebracht door Conimex in 1988). Ik heb er mijn eigen variant op gemaakt.
- Basisrecept. Het recept voor 2 dl saus gebruiken wij voor 2 personen.
- Water of melk toevoegen. In plaats van water kun je ook melk gebruiken. Ik heb de indruk dat je dan alleen wel beter op moeten letten en roeren bij verhitten. Ik gebruik altijd water.
- Pindakaas. Sinds ongeveer 2015 bestaat 100% pindakaas en koop ik deze pure pindakaas die alleen gemalen pinda’s bevat. Ook mijn pindasaus maak ik met deze pindakaas. Voor dat 100% pindakaas in de winkels lag maakte ik de saus met de pindakaas met stukjes noot van de AH. Natuurlijk kun je je eigen favoriete pindakaas in de saus doen.
- Kooktijd. Houd de kooktijd zo kort mogelijk en op zo laag mogelijke vlam als je een gladde, niet geschifte saus wil maken. Dreigt de pindasaus toch te schiften dan kun je door toevoegen van kleine hoeveelheden melk de saus weer proberen te binden. Proef de saus daarna en voeg eventueel nog extra ingrediënten toe.
- Voorbereiden. Als je de saus wil voorbereiden kun je alle ingrediënten behalve het water tot een pasta roeren en dit later in een pan verwarmen en mengen met het kokende water. Ik heb dat al vaker gedaan als ik de saus mee wilde nemen.
- Pindasaus op brood. Ik ben een liefhebber van pindakaas en (ja, ik beken…) ook van deze pindasaus op brood. Als ik wat over heb na een maaltijd doe ik het in een bakje in de koelkast en heb ik een lekker pittige en extra smakelijke pindakaas.
- Variëren. Pindasaus heeft veel varianten; het recept is per regio en kok verschillend en ook afhankelijk van het gerecht waar het bij gaat. Neem daarom ingrediënten en hoeveelheden die je zelf lekker vindt!
- Originele Conimex recept. (voor 4 dl saus, 20 minuten) luidt als volgt:
- Snipper een kleine ui en fruit deze in 1,5 el (arachide)olie totdat deze begint te kleuren.
- Voeg daarna 6 el pindakaas, 2 tl sambal oelek en 2 tl knoflookpoeder toe en bak het onder voortdurend roeren 1 minuut mee.
- Vervolgens zoveel kokend water toevoegen totdat een dikke gebonden saus ontstaat. Dit enkele minute zachtjes laten doorpruttelen. Wel regelmatig doorroeren.
- De overige ingrediënten toevoegen: 3 el ketjap en 2 el santenmix, 1 mespunt bruine suiker, 1 tl citroen- of limoensap, 1 tl ketoembar en 0,5 tl laos. De saus proeven en op smaak brengen met wat zout.
Heeeerlijk!
