Onze verzameling vegetarische en veganistische recepten is de laatste jaren sterk gegroeid sinds we besloten minder vlees te eten. Deze vegetarische teriyakibowl staat al zeker 2 jaar regelmatig op het menu. Het gerecht is snel en eenvoudig te maken en je kunt variëren met andere of extra groenten en noedels in plaats van rijst.
Teriyaki
De term teriyaki komt van teri (glanzend, geglazuurd) en yaki (gegrild of geroosterd). Het is de van oorsprong Japanse naam voor vlees of vis ingesmeerd met of gemarineerd in teriyakisaus en vervolgens gegrild of geroosterd. Je komt de term inmiddels over de hele wereld tegen.
Teriyakisaus maakt je door de volgende ingrediënten in te koken:
- sojasaus;
- sake (Japanse rijstwijn) of mirin (zoete Japanse rijstwijn);
- suiker of honing.
De saus wordt soms aangevuld met bijvoorbeeld knoflook, gember, chilipepers (voor de pittigheid) of ananassap (in de VS voor het mals maken van vlees). De smaak moet in ieder geval het hartige of umami hebben van de sojasaus en het zoete van de suiker of honing. Je kunt de saus als dipsaus of marinade gebruiken.
Kwoklyn Wan
De basis van dit recept voor vegetarische teriyakibowl komt uit het boek Chinese Takeaway Veggie, geschreven door Kwoklyn Wan. Als kind was hij al te vinden in de keuken van het Kantonees restaurant van zijn Chinees-Engelse ouders. In het voorjaar van 2024 heeft hij 6 kookboeken op zijn naam staan. Allemaal rond het thema Chinese Takeaway. De kookboeken van Kwoklyn Wan [a] zijn in het Engels en Nederlands verkrijgbaar. Behalve schrijver is hij ook TV-kok en heeft hij een website en socialmedia-kanalen.
Ik houd van de Aziatische keuken en de recepten van Wan zijn een leuke bron van inspiratie. Ook het YouTube kanaal van Kwoklyn Wan is je aandacht waard. In zijn video’s laat hij duidelijk en stap voor stap zien hoe hij de gerechten bereidt. Daarbij geeft hij veel informatie over de bereidingswijzen en ingrediënten. Het maakt hem ook niet uit of dat met of zonder dierlijke producten is. De zelfbenoemde “door en door carnivoor” presenteert zijn vegetarische en veganistische gerechten met evenveel enthousiasme als zijn vlees-, kip- of garnalengerechten. In de video’s maakt hij soms vegan en niet-vegan variaties op hetzelfde basisrecept.
Mijn versie van de vegetarische teriyakibowl
Ik heb in de loop van de tijd wel wat aanpassingen op het originele recept gemaakt:
- meer verse gemberwortel en iets minder suiker. De extra gember geeft iets meer scherpte aan het gerecht;
- minder lichte sojasaus (geen 125 ml maar 80 ml voor 2 personen) en een low salt versie sojasaus. Bij 125 ml zwommen de groenten in de sojasaus en dat vonden we minder lekker. En omdat lichte sojasaus vrij zout is gebruik ik liever een lichte sojasaus met minder zout (low salt);
- minder chilivlokken. Onze chilivlokken zijn (in combinatie met de gemberwortel) zo pittig dat 0,25 theelepel voor 2 personen al genoeg is. Maar natuurlijk kun je ook dit naar eigen smaak aanpassen.
Wat betreft de groenten hebben we gemerkt dat één courgette, één aubergine en één rode paprika soms aangevuld met wat maiskorrels uit blik genoeg is voor 2 personen. De 60 gram broccoli en 6-8 babymaiskolven uit het originele recept missen we niet. De mais uit blik die niet in dit gerecht gaat voegen we toe aan bijvoorbeeld salades of bonengerechten of snoepen we zo op.
Vegetarische teriyakibowl
Lees ook de Tips van de kok, aangeduid met **
Benodigdheden
- wadjang, wok of braadpan
Ingrediënten
Ingrediënten – saus
- 80 ml lichte sojasaus (met minder zout) - **
- 2 el goela djawa (= palmsuiker = Javaanse suiker) - **
- 0,25 tl chilivlokken - **
- 1 el honing - **
Ingrediënten – groenten
- 1 el zonnebloemolie
- 1 ui - redelijk formaat, gesnipperd
- 1 teentje knoflook - uitgeperst of fijngesneden
- 1 el verse gemberwortel - fijngesneden
- 1 rode paprika - in stukjes of reepjes, **
- 1 courgette - in plakjes
- 1 aubergine - in plakjes
- 50 a 100 gr mais of ananas uit blik - optioneel **
Instructies
Voorbereiden – saus
- Voeg alle ingrediënten voor de saus samen in een schaaltje en roer het mengsel goed door. Zet de saus dan apart tot je het gaat gebruiken.80 ml lichte sojasaus (met minder zout), 0,25 tl chilivlokken, 1 el honing, 2 el goela djawa (= palmsuiker = Javaanse suiker)
Voorbereiden – groenten
- Snipper de ui. Snijd de knoflook fijn of pers het uit. Schil de gember en snijd de benodigde hoeveelheid gember in heel kleine blokjes.1 ui, 1 teentje knoflook, 1 el verse gemberwortel
- Was de paprika, courgette en aubergine.Verwijder de zaadlijsten van de paprika en snijd de paprika in blokjes of reepjes. Snijd de courgette in de lengte door en vervolgens in plakjes. Snijd de aubergine in de lengte in 2-en of in 4-en (afhankelijk van het formaat van de aubergine) en deze delen vervolgens in plakjes.1 rode paprika, 1 courgette, 1 aubergine
- Optioneel — Als je nog extra ingrediënten toevoegt bereid je ook deze ingrediënten voor. Bijvoorbeeld afgieten als een product uit blik komt en/of kleiner snijden.50 a 100 gr mais of ananas uit blik
Bereiden
- Verhit de olie in een wok (braadpan, baltipan of hapjespan), niet te heet, op middelmatig vuur.1 el zonnebloemolie
- Voeg de uisnippers, knoflook en de gember toe en fruit tot de aroma's vrijkomen en de ui glazig is. Roer regelmatig.1 ui, 1 teentje knoflook, 1 el verse gemberwortel
- Voeg de overige groenten toe en roerbak het mengsel op iets hoger vuur gedurende 3 tot 4 minuten.1 rode paprika, 1 courgette, 1 aubergine, 50 a 100 gr mais of ananas uit blik
- Roer de saus die je eerder gemaakt hebt goed door en voeg de saus bij de groenten in de pan. Breng het mengsel aan de kook en laat het gerecht 3 minuten zachtjes koken. Proef de saus eventueel nog even. Is de smaak / pittigheid naar wens? Voeg eventueel nog wat chilivlokken of zout toe en kook het even mee.
Serveren
- Serveer de teriyakibowl met rijst of noedels.
Tips van de kok
- Bron. Dit recept is gebaseerd op het recept voor ’teriyakibowl’ dat Kwoklyn Wan in zijn boek Chinese Takeaway Veggie (uit 2020) heeft opgenomen. In de loop van de jaren heb ik het recept op verschillende vlakken aangepast zoals minder en andere sojasaus, minder suiker en chilivlokken en ook de 60 gram broccoli en de babymais laten wij weg.
- Lichte sojasaus. Sojasaus is in het algemeen behoorlijk zout. Om de zoutinname te beperken gebruik ik lichte sojasaus met minder zout. Die saus is te koop bij supermarkten en toko’s.
- Suiker. Heb je geen palmsuiker gebruik dan (bruine) basterdsuiker of gewone suiker.
- Chilivlokken. In het originele recept werden 2 theelepels chilivlokken gebruikt. Dat redden wij niet met onze zeer scherpe chilivlokken ondanks dat we scherp gewend zijn. Ik heb de hoeveelheid aangepast naar 0,25 theelepel chilivlokken voor 2 personen. Kijk zelf even hoe scherp je het gerecht wilt maken. Voeg om te beginnen liever te weinig dan te veel chilivlokken toe.
- Alternatief voor chilivlokken. Je kunt de chilivlokken ook vervangen door 1 eetlepel (of meer) zoete chilisaus (voor 2 personen).
- Honing. Eet je veganistisch dan is honing een no-go. Kies dan liever voor agavesiroop of ahornsiroop. Eventueel kan ook gembersiroop toegevoegd worden.
- Paprika. In het recept gebruik ik een rode paprika maar een gele is ook goed. Die geeft bovendien een mooie afwijkende kleur aan het vrij donkere gerecht.
- Mais of ananas. In het recept van Kwoklyn Wan worden zowel 60 gram broccoli als ook nog 6-8 babymaiskolven voor 2 personen toegevoegd. Daar ben ik al snel vanaf gestapt. Voor de kleur en smaak voeg ik soms wel wat maiskorrels uit blik toe. En om het gerecht een jaren 80 gevoel te geven heb ik er ook wel eens ananasstukjes uit blik bij gedaan. Deze toevoegingen zijn dus niet noodzakelijk, maar een manier om wat te variëren op het recept.
- Combineren met. Wij eten het gerecht meestal met rijst maar ook met noedels is het lekker.
- Bewaren. Heb je wat over dan is het (zelfs koud) lekker als lunchhapje de volgende dag. De smaken hebben zich dan verder kunnen ontwikkelen en de kans is groot dat je het gerecht scherper van smaak vindt dan de dag ervoor.
- Invriezen. Ik zou de teriyakibowl niet invriezen. Denk dat er dan heel weinig van de groenten over blijft. Daarbij, heb je de ingrediënten in huis dan is het gerecht binnen een half uur gemaakt.
Erg lekker en snel te maken. Dank voor dit recept en de tips.